روش مکانیزه ی تصفیه نمک در کارخانه بسته بندی امیر گرمسار
1- آسیاب کردن سنگ نمک (یا استفاده ی مستقیم از نمک تبخیری) و انحلال آن در آب خالص و تهیه ی محلول اشباع آب نمک
2- اضافه کردن مواد شیمیایی برای رسوب کامل کلسیم و منیزیم و خارج نمودن مواد نامحلول.
3- عبور محلول آب نمک از فیلترهای شنی برای حذف ذرات ریزتر از 30میکرون.
4- تبخیر محلول اشباع نمک و تولید بلورهای (کریستال‌ها) خالص نمک و جداسازی آنها توسط سانتریفوژ.
5- شست وشوی نهایی بلورهای نمک در سانتریفوژ و اضافه کردن یُد به آن.
6- خشک کردن کریستال‌های نمک در خشک کن با استفاده از هوای گرم و انتقال نمک به سیلوهای ذخیره.
7- بسته بندی نمک با دستگاههای تمام اتوماتیک در کارخانه امیر گرمسار.
همان‌گونه که دیده می شود متخصصین آپاپک(کارخانه امیر گرمسار) علاوه بر افزایش میزان خلوص تا حداقل 5/99درصد، تمام ناخالصی‌های محلول و نامحلول نمک را حذف می کنند و نیز به علت دمای بالای مورد استفاده، آلودگی‌های میکروبی (که در صنایع غذایی از اهمیت بالایی برخوردار است) از بین می برند.
ید دار کردن نمک توسط دستگاههای حجمی امیر "apapac" گرمسار........
بسیاری از مواد غذایی به طور معمول در رژیم غذایی مردم کشورمان کم است. یُد از جمله ی این مواد است که هرچند بدن به مقدار زیاد آن احتیاج ندارد، اما کمبود آن هم مشکلات زیادی را به دنبال دارد.
اختلالات ناشی از کمبود یُد، بیش از یک میلیارد نفر از مردم جهان و از جمله ایران را در معرض خطر قرار داده است. بررسی‌های به عمل آمده نشان می دهد که نمک، ایده‌‌آل ترین وسیله برای افزایش یُد است، زیرا تنها ماده ی غذایی است که در دسترس عموم مردم است و در بیشتر جوامع روستایی ممکن است تنها کالایی باشد که از خارج به آنها می رسد.
روش‌های افزایش یُد به نمک ساده و قابل اجراست، به خصوص وقتی نمک برای مصرف تصفیه می شود، یُد افزایی تاثیر بسیار ناچیزی در قیمت آن خواهد داشت. برای اضافه کردن یُد به نمک از ترکیبات یُدور یا یُدات پتاسیم و به میزان 30 تا50 گاما (میلی گرم در کیلوگرم) استفاده می شود.
طبق مطالعات انجام شده توسط سرکار خانم ز- امینی – متخصص و کارشناس بهداشت و درمان کشور در کارخانه امیر گرمسار تثبیت شده که: اضافه کردن یُد به نمک تاثیر بسیار زیادی در ریشه کنی بیماری گواتر در بین مردم ایران داشته است.
مصرف نمک در ایران
مصرف نمک در ایران به طور متوسط 15گرم در روز به ازای هر نفر است که از این مقدار 6 -4 گرم از طریق نان و مواد غذایی فرآیند شده، و حدود 11- 9 گرم آن از طریق غذای سفره و آشپزخانه به بدن می رسد. این مقدار در مقایسه با استانداردهای جهانی رقم بالایی است.
یکی از علل مصرف بالای نمک در کشور ما، همگانی نشدن مصرف نمک تصفیه شده ی خالص است، زیرا نمک های موجود در بازار اغلب تصفیه نشده و دارای ناخالصی‌های فراوان هستند که این ناخالصی‌ها عمدتا باعث پنهان کردن شوری نمک می شوند.
با توجه به تحقیقات به عمل آمده توسط خانم ز- امینی متخصص و کارشناس بهداشت و سلامت در کارخانه Apapac نشان میدهد که : کسانیکه هم‌اکنون برای مصارف غذایی خود، نمک تصفیه شده ی خالص را به جای تصفیه نشده مصرف می کنند، اذعان دارند که مصرف نمک آنها(به علت شوری بیشتر نمک تصفیه شده) به حدود دو سوم کاهش یافته است.
استاندارد ملی نمک طعام
اولین استاندارد نمک طعام در سال 1344 توسط موسسه ی استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تدوین شد. این استاندارد تا کنون سه بار مورد تجدید نظر قرار گرفته است که بار سوم آن در تاریخ 30 فروردین 1385بود.
نمک خوراکی مشمول استانداردهای اجباری بوده و حداقل خلوص آن در این استاندارد 2/99درصد است.
ویژگی هایی که در یک نمک خوب، مد نظر قرار می گیرد، عبارتند از:
· ویژگی های فیزیکی مثل وضعیت ظاهری ، طعم و بو، مواد خارجی و اندازه ی ذرات.
· ویژگی های شیمیایی که شامل خلوص، مواد نامحلول در آب ، سولفات محلول در آب ، رطوبت و میزان ید.
منابع طبیعی نمک
نمک طعام به صورت جامد در معادن و ذخایر زیرزمینی یا محلول در آب دریا و دریاچه ها وجود دارد.
در ایران، معادن نمک در نواحی مختلف کشور دیده می شود که اغلب به شکل کوه های نمکی هستند و گاهی رگه های ضخیم نمک در آنها به چند کیلومتر می رسد که کارخانه امیر گرمسار با توجه به داشتن 2 معدن نمک یکی از بزرگترین تولیدکننده گان نمک خوراکی یدار در منطقه می باشد.
چند نکته کاربردی برای مصرف نمک:
1. از نمک های تصفیه شده و دارای مُهر استاندارد استفاده کنید.
2. - نمک مورد مصرف را در ظروف سربسته، خشک و تمیز نگهداری کنید.
3. اگر دچار فشار خون بالا هستید و یا زمینه ی این بیماری در خانواده و خویشاوندان شما وجود دارد، باید میزان نمک طعام رژیم غذایی خود را کاهش دهید.
4. جهت حفظ سلامت خود از نمک خوراکی تصفیه شده یدار تولید شده در کارخانه آپاپک استفاده کنید.
اهمیت خالص بودن نمک طعام
نمک، یک ماده ی شیمیایی با فرمول Nacl (کلرید سدیم) است که به صورت بلورهای سفید مکعبی شکل، با دانه های ریز یا پودر شور مزه ای بدون بو می باشد و بدون آن هم هیچ غذایی خوش مزه نیست.
نمک در صنایع غذایی
نمک ، علاوه بر این که طعم خوبی به مواد غذایی می دهد، از رشد میکروارگانیسم های نامطلوب در محصول جلوگیری می کند.
نمک چربی ها را در محصولاتی مثل سوسیس و کالباس پخش می کند و اکتین و میوزین (پروتئین هایی که گوشت را محکم و زمخت می کنند) را جدا کرده و پروتئین گوشت را حل می کند.
در میوه ها و سبزی های کنسرو شده، شرایط مناسبی را برای فعالیت میکروارگانیسم های مطلوب، فراهم و عمل تبخیر را ایجاد می کندو در حالی که به آن طعم مناسب می دهد، بافت های محصول را هم محفوظ نگه می دارد و به نوعی جلوگیری از فاسد شدن محصول تولید شده میشود.
نمک به عنوان موثرترین عامل پایین آورنده ی فعالیت آبی (Water activity)، از رشد و نمو میکروارگانیسم های مضر جلوگیری کرده و فساد مواد غذایی را به تاخیر می اندازد؛ یعنی فشار اسمزی را در خارج از پیکره ی میکروارگانیسم های مضر زیاد می کند و باعث می شود این میکروارگانیسم ها آب از دست دهند و حالت پژمردگی برگشت ناپذیر پیدا کنند. در نتیجه یا رشد شان متوقف می شود، یا از بین می روند.